Lleoliad:
Zoom
Dyddiad: Dydd Mawrth, 23 Tachwedd 2021
Amser:
09.02 -
09.21
------
Categori |
Enwau |
Aelodau’r Pwyllgor: |
Elin Jones AS, Llywydd (Cadeirydd) Lesley Griffiths AS Darren Millar AS Siân Gwenllian AS |
Staff y Pwyllgor: |
Graeme Francis (Clerc) Bethan Garwood (Dirprwy Glerc) |
Eraill yn bresennol |
Jane Dodds AS David Rees AS, Y Dirprwy Lywydd Manon Antoniazzi, Prif Weithredwr a Chlerc y Senedd Siwan Davies, Cyfarwyddwr Busnes y Senedd Siân Wilkins, Pennaeth Gwasanaeth y Siambr a Phwyllgorau Julian Luke, Pennaeth Pwyllgorau Polisi a Deddfwriaeth, Pennaeth Pwyllgorau Polisi a Deddfwriaeth Gwion Evans, Pennaeth Swyddfa Breifat y Llywydd Helen Carey, Llywodraeth Cymru |
1 Cyflwyniadau, ymddiheuriadau a dirprwyon
Croesawodd y Llywydd yr Aelodau i’r cyfarfod.
2 Cofnodion y cyfarfod blaenorol
Cytunwyd ar gofnodion y cyfarfod blaenorol i’w cyhoeddi.
3 Trefn Busnes
3.1 Busnes yr wythnos hon
Dydd Mawrth
Dydd Mercher
Tynnodd y Trefnydd sylw'r Pwyllgor Busnes at yr ychwanegiadau a ganlyn i agenda heddiw:
Dywedodd Darren Millar wrth y Pwyllgor Busnes mai ef fydd yn gofyn cwestiynau Arweinwyr y Pleidiau ar ran arweinydd grŵp y Ceidwadwyr heddiw.
3.2 Amserlen busnes y Llywodraeth ar gyfer y tair wythnos nesaf
Tynnodd y Trefnydd sylw'r Pwyllgor Busnes at y newidiadau a ganlyn:
Dydd Mawrth 30 Tachwedd 2021 –
· Datganiad gan y Gweinidog Newid Hinsawdd: Y Cynllun Gweithredu Digartrefedd (45 munud)
·
Datganiad gan y Gweinidog Iechyd a
Gwasanaethau Cymdeithasol: Trawsnewid Proffesiynau Iechyd Perthynol
(45 munud) - wedi'i
dynnu'n ôl
Dydd Mawrth 7 Rhagfyr 2021 –
· Datganiad gan y Dirprwy Weinidog Newid Hinsawdd: Ymchwil Manwl ar Ynni Adnewyddadwy (45 munud)
·
Cynnig Cydsyniad Deddfwriaethol ar
y Bil Diwygio Cyfraith Lesddaliad (Rhenti Tir) (15
munud) – gohiriwyd
tan 14 Rhagfyr
Tynnodd y Llywydd sylw at y Cytundeb Cydweithredu rhwng Llywodraeth Cymru a Phlaid Cymru a gofynnodd i'r Trefnydd a fydd datganiad yn cael ei drefnu cyn i'r Cytundeb ddod i rym ar 1 Rhagfyr. Dywedodd y Trefnydd y bydd y Rhaglen Lywodraethu yn cael ei diweddaru ac y bydd y Prif Weinidog yn gwneud datganiad cyn y Nadolig.
3.3 Amserlen busnes y Senedd ar gyfer y tair wythnos nesaf
Cytunodd y Pwyllgor Busnes i gynnwys yr eitemau o fusnes a ganlyn ar yr amserlen:
Dydd Mercher 15 Rhagfyr 2021 -
3.4 Dadl Aelodau: Dewis Cynnig ar gyfer Dadl
Cytunodd y Pwyllgor Busnes i amserlennu’r cynnig canlynol i’w drafod ar 1 Rhagfyr:
NNDM7842 Mabon ap Gwynfor
Cynnig bod y Senedd:
1. Yn croesawu dull gweithredu llwybr canser sengl Llywodraeth Cymru.
2. Yn cydnabod:
a) mai canser yw prif achos marwolaeth yng Nghymru a bod 19,600 o bobl yn cael diagnosis o ganser bob blwyddyn yng Nghymru (2016-2018).
b) bod COVID-19 wedi gwaethygu'r heriau sy'n wynebu gwasanaethau canser yng Nghymru, gyda thua 1,700 yn llai o bobl yn dechrau triniaeth canser rhwng Ebrill 2020 a Mawrth 2021.
c) bod amseroedd aros canser GIG Cymru ar gyfer mis Gorffennaf 2021 yn dangos mai 61.8 y cant o gleifion sy'n cael eu triniaeth gyntaf o fewn 62 diwrnod i'r dyddiad yr amheuir bod ganddynt ganser, canran llawer is na'r targed perfformiad llwybr canser tybiedig o 75 y cant.
d) hyd yn oed cyn y pandemig, fod Cymru'n profi bylchau sylweddol yn y gweithlu sy'n rhoi diagnosis o ganser ac yn ei drin, er enghraifft ym maes delweddu, endosgopi, patholeg, oncoleg nad yw'n lawfeddygol a nyrsys arbenigol.
e) heb fuddsoddiad aml-flwyddyn mewn hyfforddiant a chyflogi mwy o staff i lenwi swyddi gwag cyfredol, na fydd gan Gymru'r staff rheng flaen a'r arbenigwyr sydd eu hangen i fynd i'r afael â'r ôl-groniad canser, ymdopi â'r galw yn y dyfodol, neu wneud cynnydd tuag at uchelgeisiau i roi diagnosis a thrin mwy o ganserau yn gynnar.
f) bod Cynghrair Canser Cymru wedi beirniadu'r datganiad ansawdd ar gyfer canser, a gyhoeddwyd ym mis Mawrth 2021, am beidio â darparu gweledigaeth glir i gefnogi gwasanaethau canser i adfer o effaith y pandemig a gwella cyfraddau goroesi ymhellach.
g) mai Cymru fydd yr unig genedl yn y DU heb strategaeth ganser cyn bo hir, y mae Sefydliad Iechyd y Byd yn argymell bod un gan bob gwlad.
3. Yn croesawu'r cynlluniau peilot clinig diagnostig cyflym llwyddiannus ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe a Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg, a bod Rhwydwaith Canser Cymru wedi darparu cyllid i bob bwrdd iechyd arall i ddatblygu clinigau diagnostig cyflym.
4. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i:
a) rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf am y camau nesaf ar gyfer y datganiad ansawdd ar gyfer canser, gan gynnwys targedau a mecanweithiau uchelgeisiol ar gyfer olrhain buddsoddiad cynnydd ar gyfer staff, offer a seilwaith;
b) mynd i'r afael â phrinder staff hirsefydlog o fewn gwasanaethau canser a diagnostig;
c) ystyried sut y gellid cymhwyso'r argymhellion yn adolygiad yr Athro Syr Mike Richards o wasanaethau diagnostig yn Lloegr yng Nghymru.
Wedi’i gefnogi gan:
Sioned Williams
Rhun ap Iorwerth
Paul Davies
Jane Dodds
Siân Gwenllian
Altaf Hussain
Sam Rowlands
Cytunodd y Pwyllgor Busnes hefyd i amserlennu’r cynnig canlynol i’w drafod ar 15 Rhagfyr 2021:
NNDM7843 Rhys Ab Owen
Alun Davies
Jane Dodds
Heledd Fychan
Cynnig bod y Senedd:
1. Yn nodi'r cynnydd yn nifer y cynigion cydsyniad deddfwriaethol sy'n cael eu cyflwyno i'r Senedd.
2. Yn cydnabod bod hyn o ganlyniad i Weinidogion Cymru yn ceisio defnyddio deddfwriaeth Senedd y DU i roi deddfwriaeth Llywodraeth Cymru mewn grym a Llywodraeth y DU yn ceisio diystyru ein democratiaeth, erydu'r setliad datganoli a lleihau pwerau'r Senedd.
3. Yn credu y dylai'r Senedd roi holl ddeddfwriaeth sylfaenol sylweddol ac arwyddocaol mewn grym yn hytrach na gwneud hynny drwy'r broses cynigion cydsyniad deddfwriaethol.
4. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i:
a) weithio gyda Phwyllgor Busnes y Senedd i adolygu'r broses ar gyfer cynigion cydsyniad deddfwriaethol er mwyn sicrhau ei bod yn addas i'r diben;
b) egluro egwyddorion pryd y defnyddir cynigion cydsyniad deddfwriaethol;
c) gweithio gyda'r Llywydd i ofyn am adolygiad brys o'r effaith ar y setliad datganoli a phwerau'r Senedd o ganlyniad i ddeddfwriaeth y DU.
4 Deddfwriaeth
4.1 Bil Deddfau Trethi Cymru ac ati. (Pŵer i Addasu)
Cytunodd y Pwyllgor Busnes i gyfeirio'r Bil at y Pwyllgor Cyllid er mwyn trafod yr egwyddorion cyffredinol. Cytunodd y Pwyllgor Busnes hefyd i ohirio penderfyniad ar yr amserlen ar gyfer y Bil er mwyn ymgynghori â'r Pwyllgor Cyllid, a dychwelyd at y mater mewn cyfarfod yn y dyfodol.
4.2 Llythyr gan y Pwyllgor Llywodraeth Leol a Thai - Memorandwm Cydsyniad Deddfwriaethol Atodol ar y Bil Diwygio Cyfraith Lesddaliad (Rhent Tir)
Cytunodd y Pwyllgor Busnes ar ddyddiad diwygiedig o 9 Rhagfyr ar gyfer y Pwyllgor Llywodraeth Leol a Thai a’r Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a’r Cyfansoddiad i gyflwyno adroddiad ar y Memorandwm Cydsyniad Deddfwriaethol ar y Bil Diwygio Cyfraith Lesddaliad (Rhent Tir);
5 Amserlen y Pwyllgorau
5.1 Ceisiadau am gyfarfodydd ychwanegol
Cytunodd y Pwyllgor Busnes i roi caniatâd i'r Pwyllgor Llywodraeth Leol a Thai gynnal cyfarfod ychwanegol yn ymwneud â'r Memorandwm Cydsyniad Deddfwriaethol ar y Bil Diwygio Cyfraith Lesddaliad rhwng 1 a 9 Rhagfyr, yng ngoleuni'r oedi wrth osod Memorandwm Atodol.
Cytunodd y Pwyllgor Busnes ar y cyfarfodydd ychwanegol canlynol ar gyfer pwyllgorau:
Nododd y Pwyllgor Busnes hefyd y dyddiadau cyfarfodydd ychwanegol canlynol ar gyfer y Pwyllgor Cyllid at ddibenion craffu ar y gyllideb a'r Bil Treth:
Cytunodd y Pwyllgor Busnes hefyd y gall y Pwyllgor Iechyd a Gofal Cymdeithasol gynnal cyfarfod ychwanegol ym mis Chwefror neu fis Mawrth 2022 ar gyfer gwrandawiad cyn penodi ar gyfer rôl Cadeirydd Ymddiriedolaeth Gwasanaeth Ambiwlans Cymru, a gall y Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg drefnu cyfarfod ychwanegol yn ystod wythnos warchodedig mis Chwefror 2022 i gytuno ar ei adroddiad ar y Bil Addysg Drydyddol ac Ymchwil (Cymru), ar yr amod nad yw’r cyfarfodydd hynny yn achosi unrhyw wrthdaro o ran aelodaeth.
6 Y Rheolau Sefydlog
6.1 Trothwy llofnodion ar gyfer deisebau
Cytunodd y Pwyllgor Busnes i ddiwygio'r Rheolau Sefydlog i godi'r trothwy ar gyfer deisebau, ac y dylai adroddiad yn nodi'r newid sydd ei angen gael ei ddarparu mewn cyfarfod yn y dyfodol.
Gofynnodd y Pwyllgor Busnes hefyd i'r Pwyllgor Deisebau fonitro effaith trothwy newydd ar nifer y deisebau a dderbynnir ac a ystyrir, gan nodi na ddylai capasiti fod yn rhwystr i ddeisebau gael eu hystyried.